Adını sadece bu sûrede geçen (71-73) zumer (“zümreler/guruplar”) kelimesinden alır. Hz. Âişe’den nakledilen bir rivayetten, sûrenin daha ilk nesil zamanında bu adla anıldığını söyleyebiliriz (Tirmizî).Mekke’de inmiştir. Bazı âyetlerinin Medine’de indiği iddiası delilden yoksundur. 6. sûrenin girişindeki kriterler de bu iddiayı doğrulamamaktadır. “Allah’ın arzı geniştir” (10) ifadesi, hicrete atıf yapar. Bu, bir-iki nüzul sebebi rivayetinden yola çıkarak, Habeşistan hicreti olarak yorumlanabilir. Fakat sûrenin uzun âyetlerden oluşan üslubunun genel karakteri, bunun Habeş hicretinden daha çok Medine hicreti olduğunu gösterir gibidir. Dolayısıyla sûre muhtemelen boykot sırasında inmiş olmalıdır. Biz, sûrenin yerini tayinde, tüm ilk tertiplerde Sebe’-Mü’min arasına yerleştirilmiş olmasını esas aldık.Sûrenin ana teması İslâm akidesinin odağı olan tevhittir. Tevhidi, zıddı olan şirkle birlikte ele alır. Zümer sûresi, vahyin çift kutuplu üslubunun en çok göründüğü sûredir. Onun için de Kur’an’ın çift kutuplu/zıt kutuplu üslubuna alem olan âyet bu sûrede yer alır:“Allah, öğretilerin en güzelini, birbiriyle benzeşen ikişerlilerden oluşan bir kitap olarak indirmiştir: (öyle bir hitap ki), Rablerine karşı derin bir saygıyla titreyenlerin ondan dolayı tenleri ürperir; ardından Allah’ı(n sonsuz rahmetini) hatırlayınca kalpleri ve tenleri yatışır” (23).Tevhid, “inancı saf ve samimi, arı duru kılarak ibadeti yalnız Allah’a hasretmek” şeklinde defalarca formüle edilir (2, 3, 11, 14). “Kendini kaybetmek” insanın en büyük hüsranıdır (15). Tevhid binasını tahrip eden şirk tasavvurları ayrıca ele alınır (33, 38, 43-46, 62-67). Her tür şirk “Allah’ın yetersizliği” sapık fikrine dayanır. “Allah kuluna yetmez mi?” diyen 36. âyet işte bu sapık düşünceyi reddeder.Sûrenin 53. âyeti Kur’an’ın en müjdeli âyetlerinden biridir: “(ALLAH’IN şu müjdesini) ilet: Ey hadlerini aşıp kendilerini israf eden kullarım! Allah’ın rahmetinden asla umut kesmeyiniz! Allah bütün günahları affedebilir: çünkü O, evet O’dur mutlak bağışlayıcı, sonsuz rahmet kaynağı!” (53). Âhiret hayatı bu tema çerçevesinde ele alınır.Kûfelilerin 75 âyete taksim ettiği sûreyi Mekke, Medine ve Basra ekolleri 72 âyete taksim etmişlerdir.
