“Saf saf dizenler/dizilenler” anlamındaki Sâffât adını ilk âyetinden alır. Mekke’de inmiştir. Sûre tüm nüzul tertiplerinde En’âm-Lokman arasına yerleştirilir. Fakat bu sûrenin 62. âyetini Duhan 43’e yapılan itiraza cevap olarak, yine İsrâ 60. âyeti de bu sûrenin 62. âyetine atıf olarak okumak mümkündür. Bu takdirde sûreyi Duhân’dan sonra ve İsrâ’dan önceki bir yere yerleştirmek gerekir. Fakat bu takdirde Duhân’ı Hâ-Mîm ailesinden koparmak gerekecektir ki, bu da doğru gözükmemektedir. Bu noktada işin içinden çıkamadığımı itiraf etmeliyim.Allah’ın elçilerine yardım edeceğine dair vaadinin hatırlatılması bu sûrenin çok zor bir zamanda indiğini düşünmemize yol açar (171-172). Bu da takriben, henüz Akabe biatleriyle Medine umudunun yeşermediği 9 veya 10. yıl olmalıdır.Sûrenin ana fikri âhirettir. 1-11. âyetler muhatabın dikkatini çekmeyi önceleyen Mekkî üslubun çarpıcı örneklerindendir. Kısa, vurucu ve etkilidirler.Yasa bellidir: kötüler cezalandırılır, iyiler ödüllendirilir. Kötülerin kendilerine “atalar geleneğini” referans göstermelerini boşa çıkarmak için Hz. İbrahim örneği verilir. İlle de atalar yolu takip edilecekse imânın büyük atası İbrahim’in yolu ne güne durmaktadır? Fakat onlar yanlış tercih yapmışlardır: “Çünkü onlar sapık atalarının başlarına sardığı geleneği izlediler; fakat kendileri atalarının izinden akılsızca seğirtiyorlar!” (69-70) İyilerin ödülü dokuz elçi özelinde ele alınır (74-148). Özellikle Hz. İbrahim ve kurban ederken gördüğü biricik oğlunun ağır sınavı ayrıntılı olarak bu sûrede verilir (100-105). Amaç, bedelsiz ödül olmaz gerçeğidir: “İyileri Biz, işte böyle ödüllendiririz” (105).Tüm sapmaların temelinde Allah tasavvurundaki sapma yer alır. Bu sapmanın başında ise, Allah’la doğrudan iletişimi yok eden şirk gelir. Görünür görünmez birçok masum varlığa Allah’a ait nitelikler yakıştırılır (149-166). Oysa ki: “İzzet ve azamet sahibi Rabbin, insanların idrak evrenlerinin çok ötesinde aşkın bir yüceliğe sahiptir” (180).Sûrenin temasını sûrede en çok kullanılan muhlasîn kelimesi verir. Yani: “imanını saf ve temiz tutma çabasını Allah’ın desteklediği kullar”. Tüm Kur’an’da 8 yerde geçen bu kelime bu sûrede tam 5 kez kullanılmıştır. Rabbim! Bizleri ihlaslı olan ve ihlas verilenler arasına kat!
